ในปัจจุบันกระแสการดูแลสุขภาพได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งการดูแลสุขภาพเพื่อการลดความเสี่ยงและช่วยป้องกันการเกิดโรค ไม่ใช่เพียงแค่การรักษาในยามเจ็บป่วย ซึ่งถ้าพูดถึงอาหารสุขภาพที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆได้ “เห็ด” เป็นตัวอย่างอาหารที่มีประโยชน์ทั้งในทางโภชนาการและยังเป็นอาหารเป็นยา เห็ดถูกค้นพบและใช้ประโยชน์มานานนับพันปี คุณค่าทางโภชนาการเห็ดมีพลังงานน้อยมากและปริมาณน้ำสูง มีเส้นใยอาหารสูง โปรตีนสูง คาร์โบไฮเดรตต่ำและไขมันต่ำมาก
เห็ดไมตาเกะ (Maitake)
เห็ดที่ได้รับการถูกขนานนามว่าราชาแห่งเห็ด” มีประวัติการใช้มากว่าพันปีเป็นเห็ดสมุนไพรขนาดใหญ่มีราคาแพงพบได้ในแถบทวีปเอเชียอเมริกาเหนือและยุโรปเป็นเห็ดสมุนไพรที่ค่อนข้างหายากจึงยังไม่เป็นที่รู้จักแพร่หลายนัก แต่ได้รับการยอมรับจากนักวิจัยสมุนไพรว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพช่วยบำรุงร่างกายมีสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมายและวิตามินอีกหลายชนิดนอกจากนี้ยังพบเบต้า-กลูแคน (beta-glucan) ซึ่งเป็นโพลีแซคคาไรด์ (polysaccharides) ที่เป็นตัวช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ทำงานได้อย่างสมดุลและยังมีผลต่อโพรไบโอติคส์ (Probiotics) ที่อยู่ในระบบทางเดินอาหารอีกด้วย
ประโยชน์ของเห็ดไมตาเกะ
- เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน
- ลดระดับคลอเลสเตอรอล
- ต้านการอักเสบ ควบคุมโรคเบาหวาน
- ต้านมะเร็ง
- รักษาภาวะการณ์มีบุตรยาก
- วิตามินดีสูง
เห็ดยามาบูชิตาเกะ (Yamabushitake)
หรือ“ เห็ดปุยฝ้าย” เป็นเห็ดที่หาได้ยากในธรรมชาติถูกนำมาใช้ในการรักษาโรคกระเพาะได้รับการขนานนามว่า“ Mountain Hidden Mushroom” ปัจจุบันจึงมีการเพาะเลี้ยงในระบบปิดที่มีการใช้ air and water purification เพื่อควบคุมคุณภาพจากข้อมูลทางโภชนาการพบว่าเห็ดยามาบูชิตาเกะเป็นแหล่งของโปรตีนมีกรดอะมิโนอยู่ 16 ชนิดส่วนในด้านสรรพคุณทางยานั้นแพทย์แผนโบราณเห็นว่าเห็ดยามาบูชิตาเกะมีรสชาติหวานมีฤทธิ์อ่อนใช้บำรุงม้ามและกระเพาะอาหารเพิ่มกำลังวังชานอกจากนี้ยังมีผลต่อการเสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งกระเพาะอาหารหลอดอาหารอีกด้วย
ประโยชน์ของเห็ดยามาบูชิตาเกะ
- ปกป้องระบบประสาท ป้องกันสมองเสื่อม ความผิดปกติทางสมอง
- ช่วยฟื้นฟูสมอง
- โรคซึมเศร้า กระวนกระวาย
- ลดอาการต่างๆที่เกิดจากวัยใกล้หมดประจำเดือน
- ป้องกันการเจริญของเนื้องอกจากการกระตุ้นให้เกิดการสร้างภูมิคุ้มกัน
- ลดอาการอักเสบ แผลในกระเพาะอาหาร แผลในลำไส้
- มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ
- ลดความดันเลือด คอเลสเตอรอล
- ลดน้ำตาลในเลือด โรคเบาหวาน
- ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด
- ป้องกันเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรค
เห็ดหลินจือ (Reishi)
เป็นเห็ดที่ใช้เป็นยามากที่สุดจัดเป็นราชาแห่งสมุนไพรกล่าวกันว่าเป็น“ เทพเจ้าแห่งชีวิต” (Spiritual essence) เห็ดหลินจือมีการใช้มานานกว่า 4,000 ปีในศาสตร์การแพทย์แผนตะวันออกเภสัชตำรับโบราณใช้เป็นยาอายุวัฒนะและรักษาโรคต่าง ๆ สรรพคุณเป็นยาบำรุงร่างกายบรรเทาอาการอ่อนเพลียแก้หลอดลมอักเสบเรื้อรังรักษาโรคหัวใจช่วยให้นอนหลับช่วยเพิ่มภูมิต้านทานช่วยกำจัดสารพิษในร่างกายและต้านเซลล์มะเร็ง (Cao LZ และ Lin ZB. 2002) โดยสารสำคัญเป็นพวกสารโพลีแซคคาไรด์สารกลุ่มไตรเตอร์พื้น (Triterpenes) ที่มีรสขมเช่นกรดคาโนเดอริคซี (Ganoderic acid C)
ประโยชน์ของเห็ดหลินจือ
- ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย
- ช่วยการทำงานของตับและยับยั้งเซลล์มะเร็ง
- รักษาอาการภูมิแพ้
- ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ
- ช่วยบำรุงผิวพรรณให้อ่อนเยาว์
- บรรเทาอาการของโรคเบาหวาน
- ลดความดันโลหิต
- ช่วยรักษาอาการอ่อนเพลียและซึมเศร้า
เห็ดชิตาเกะ (Shitake)
เห็ดชิตาเกะ หรือ เห็ดหอม นับเป็นเห็ดอีก 1 ชนิดที่คนไทยเรารู้จักกันดี เห็ดชิตาเกะ ถูกขนานนามให้เป็นยาอายุวัฒนะชั้นยอดตามตำราของแพทย์แผนจีน เพราะมีความเชื่อมานานนับพันปีว่าการรับประทานเห็ดชิตาเกะทุกวัน จะช่วยทำให้ร่างกายแข็งแรงและอายุยืนยาว เห็ดชิตาเกะ นิยมนำมาประกอบในอาหารคาว ทำให้สามารถรับประทานได้ง่าย และถึงแม้ว่าในปัจจุบันจะมีการนำเห็ดชิตาเกะมาสกัดเป็นรูปแบบต่าง ๆ มากมายเพื่อให้รับประทานได้สะดวกสบายมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของแคปซูล น้ำสกัด หรือผงชงดื่ม แต่การนำเห็ดมาประกอบอาหารก็ยังได้รับความนิยมมากที่สุดเช่นเดิม ซึ่งในเห็ดชิตาเกะนี้ อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุสำคัญมหาศาล เช่น วิตามินบี 1, วิตามินบี 2, วิตามินบี 3, วิตามินบี 12, วิตามินดี, โปรตีน, กรดอะมิโนจำเป็น, กรดแพนโททีนิค, เอนไซม์, สารเลนทิแนน, สารอิริตาดีนีน, สารสเตอรอล, สารเบต้ากลูแคน รวมถึงสารอาหารสำคัญและแร่ธาตุอื่น ๆ อีกนับไม่ถ้วน
ประโยชน์ของเห็ดชิตาเกะ
- ช่วยลดไขมันในเลือด
- ช่วยลดการอักเสบ
- กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- เสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูก
- ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
- บำรุงผิวพรรณ
ถั่งเช่า (Cordyceps)
มีการศึกษาในกลุ่มผู้ชายเกาหลีที่มีสุขภาพดีโดยให้รับประทานสารสกัดจากถั่งเฉ้าวันละ 1.5 กรัมต่อเนื่องเป็นเวลา 4 สัปดาห์พบว่ามีผลช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันของร่างกายโดยทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของเม็ดเลือดขาวชนิด Natural Killer Cels ดีขึ้นช่วยกระตุ้นการผลิตลิมโฟไซต์และการหลั่งไซโตไคน์
ประโยชน์ของถั่งเช่า
- ต่อต้าน และยับยั้งการลุกลามของเซลล์มะเร็ง และเนื้องอก
- ลดผลข้างเคียงในการรักษาโรคมะเร็งด้วยเคมีบำบัด
- ลดระดับน้ำตาล และไขมันในเลือด
- รักษาสมดุลของประสาท ฮอร์โมน และระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- ฟื้นฟูระบบการทำงานของไตให้ดียิ่งขึ้น
- เพิ่มสมรรถภาพทางเพศสำหรับผู้ชาย
- เพิ่มการไหลเวียนของโลหิตให้ดียิ่งขึ้น
- ลดความดันโลหิต
- บำรุงโลหิต ลดการเกิดภาวะโลหิตจาง
- ต้านอาการอักเสบในส่วนต่างๆ ของร่างกาย